جامعهی ایرانی از نفس نمیافتد
1401/12/21 23:13:8
ــــ
جامعهی ایرانی از نفس نمیافتد
ــــ
با افزایش شکاف دولت-ملت و در شرایط انسداد، که پنجرهها برای گفتوگو بسته میشوند، پلهای ارتباطی از بین میروند؛ دیوارهای بیاعتمادی بلندتر؛ و حوزههای مدنی ضعیفتر میشوند، فضایی از ناامیدی بر اذهان سنگینی، و اعتماد به نفس اجتماعی را تهدید میکند. اما جامعهی ایرانی از نفس نمیافتد. قابلیتهای تمدنی و فرهنگی سبب میشود که عاملان اجتماعی با تنوعبخشیدن به شیوههای عمل خود، صورتهای متفاوتی از کنشگری در پیش بگیرند.
کنشگری مرزی یکی از تنوعات و ابتکارات عمل اجتماعی توسط عاملانی است که پایی در حکومت و پایی در جامعه دارند؛ میان ایوان جامعه و دیوان دولت تردد میکنند و دست به خلاقیتهای مختلف میزنند؛ فضاهای واسط بهوجود میآورند؛ روزنههایی برای گفتوگو میگشایند و برای توسعه، ظرفیتسازی و برای جامعه، توانمندسازی میکنند.
در چنین وضعیتی بیم آن میرود که همین کنشگران نیز توسط دولتها طرد و به حاشیه رانده شوند؛ یا خودِ آنها به قدرت و رانت و زیستسیاست چسبندگی پیدا کنند، در آن صورت، دوباره تمام دستاورد نسلها در سیاهچالههای مناقشات فرو میرود و امر توسعه و پایداری در جامعه هم چنان به تعویق میافتد.
در کتاب «کنشگران مرزی» نویسنده با توسعهی «نظریهی ایرانی»، به سراغ این مسئله رفته است. مبانی و مدلهای متنوع کنشِ مرزی در تاریخ معاصر را ذکر احوال و اعمال کنشگران مختلف از دورهی قاجار تا آغاز دورهی پهلوی شرح داده است. هم قابلیتها و دستاوردها، و هم محدودیتها و معرضهای عملکرد مرزی، محل تأمل و تحلیل قرار گرفته است.
ــــ
كنشگران مرزی
(صد سال نخست از نسل شوشتری (۱۱۷۰ ش) تا نسل فروغی (۱۲۷۰ش))
مقصود فراستخواه
نشر گام نو
۶۰۴ صفحه
ــــ