دربارهی کتاب
از جمله ويژگيهاي بارز زندگي مدرن ما يکي هم اين است که فرصتهاي بيشماري داريم براي نظر انداختن به رويدادهاي هولناک سرتاسر دنيا. تصاوير قساوتهاي بشري حالا با صفحههاي تلويزيون و رايانه جلوي چشم هرکسي ظاهر ميشوند. ولي آيا ممکن است بيننده با تصاويري که مرتب از بيرحميها و شقاوتها ميبيند به خشونت خو کند – يا بدتر، خشونت در وجودش برانگيخته شود؟ آيا چنين تصاويري که هر روز از مقابلِ ديدگانِ بيننده ميگذرند، درک او را از واقعيت زايل نميکنند؟ دلسوزاندن و همدلي با درد و رنجهاي مردماني که در گوشه و کنار جهان گرفتار فجايع جنگ هستند چه معنايي دارد؟
سوزان سانتاگ سالها پيش در کتاب کلاسيکش، «درباره عکاسي»، چهارچوبِ اين مباحث را پايهريزي کرده بود. اما کتاب «نظر به درد ديگران» بازانديشيِ ژرفي است درباره هنرِ «رسانهاي» و درک انسان از تصاوير امروزي جنگ و فاجعه. او در اين کتاب به ارزيابي دوباره مباحثي ميپردازد از جمله اينکه عکسها چطور ميتوانند اعتراضبرانگيز باشند، به خشونت دامن بزنند يا بياعتناييِ مردم را سبب شوند و در همين حال به تاريخچه دور و درازي از بازنماييِ دردِ ديگران نظر مياندازد از مجموعه «فجايعِ جنگ» فرانسسيکو گويا گرفته تا اسناد عکاسي جنگ داخلي امريکا، به دار آويختن بيمحاکمه رنگينپوستان در جنوب امريکا، وقايع جنگ جهاني اول، جنگ داخلي اسپانيا، اردوگاههاي مرگ نازيها و...
اين کتاب به چگونگي شعلهورشدن آتش جنگ در زمانه ما (و درکِ مردم از آن) هم ميپردازد و نمونههاي تاريخي روشن و استدلالهاي مختلفي از منابعي غيرمنتظره پيش روي خواننده ميگذارد. افلاطون، لئوناردو داوينچي، ادموند برک، وردزورث، بودلر و ويرجينيا وولف همگي در اين تاملِ پرشور درباره درک مدرنِ ما از خشونت و قساوت حضور دارند. درست همانطور که «درباره عکاسي» شيوه درک ما درباره وضعيتِ مدرنبودن را به پرسش ميکشيد، «نظر به دردِ ديگران» نه تنها تصورمان درباره کاربردها و معناهاي تصاوير، بلکه نگرشمان درباره ماهيتِ جنگ، محدوديتهاي همدلي و وظايفِ وجدان را تغيير ميدهد.